“Para Var Huzur Var!” Diyenler Haklı Olabilir mi? Bilimin Penceresinden Cevaplıyoruz
Yayımlanan akademik bir makale yoksulluğun insan psikolojisindeki etkilerine yönelik önemli sonuçlar ortaya koydu.
“On the psychology of poverty” (Yoksulluğun psikolojisi üzerine) isimli bu makalede, yoksulluğun sadece ekonomik değil, aynı zamanda psikolojik de bir olgu olduğu vurgulanıyor.
Öncelikle araştırmanın metodolojisinden bahsedelim.
Araştırma, farklı ekonomik ve coğrafi bağlamlardan gelen katılımcılar üzerinde gerçekleştirilerek, özellikle fakirlik içinde yaşayan ve gelişmekte olan ülkelerde yaşayan bireylerin risk alma ve zaman indirgeme davranışları (bireylerin gelecekte elde edilecek ödülleri mevcut ödüllere tercih etme eğilimi) incelendi.
Araştırmada, yoksulluğun psikolojik etkilerini ve bu etkilerin ekonomik davranışlar üzerindeki sonuçlarını incelemek için çeşitli deneysel ve gözlemsel yöntemler kullanıldı.
Bu doğrultuda, gelir şokları ve davranışsal tepkiler deneyi, hidrokortizon ve duygusal durum deneyleri ve psikolojik ve fizyolojik ölçümler gerçekleştirildi.
Araştırma kapsamında Kenya’daki hanelere çeşitli miktarlarda karşılıksız para gönderildi ve kişilerin kortizol düzeyleri ölçüldü.
Kişilerin farklı para miktarlarına verdiği tepkileri ölçmek adına rastgele seçilen hanelere 0$, 400$ veya 1500$ tutarlarında para transferleri yapıldı.
Yapılan para transferlerinin ardından psikolojik iyilik hali ve stres üzerindeki etkiler incelendi.
Bu doğrultuda, pozitif para transferleri alan hanelerin, mutluluk ve yaşam memnuniyetinde anlamlı iyileşmeler gözlemlendiği belirtiliyor.
Stres ve depresyon düzeylerindeyse transfer edilen para miktarının büyük etkisi olduğu gözlemlenmiş
Başka bir deyişle, 1500$ transferler alan katılımcıların stres hormonu olan kortizol seviyelerinde düşüş gözlemlenirken 400$ alan katılımcıların kortizol seviyelerinde belirgin bir düşüş yaratmadığı görülmüş.
Buna ek olarak araştırmada, yoksulluğun stres ve olumsuz duygusal durumları artırdığı, yoksul bireylerin özellikle ekonomik kararlarında riskten kaçmaya daha meyilli olduğu ve kısa vadeli kazançları uzun vadeli kazançlara tercih etme eğiliminde oldukları belirtiliyor.
Özetle, araştırma yoksulluğun bireylerin stres seviyelerini arttırdığını ve yaşamlarını büyük ölçüde etkilediğini doğrulamanın yanı sıra, paranın bu stres seviyesini düşürdüğünü deneyler yardımıyla kanıtlıyor.
Son olarak, her araştırmada olduğu gibi bu araştırmanın da bazı kısıtları olabileceğini ve kendi örneklemi kapsamında ana kütleye mal edilebileceğini hatırlatarak içeriğimizi noktalayalım.